مرکز نشر دانشگاه

درباره ترجمه

ترجمه را از منظرهای مختلف، علم، فن یا هنر می‌دانند. در سال‌های اخیر ترجمه علاقمندان بسیاری یافته است و علاوه بر دانش‌آموختگان این رشته، مترجمان بسیاری به ترجمه آثار علمی و ادبی مبادرت ورزیده‌اند. ترجمه متون تخصصی ماهیتاً بجز تسلط مترجم به موضوع علمی، تفاوتی با ترجمه متون عمومی ندارد. به باور بسیاری از استادان ترجمه، در برگرداندن هر نوع متن به منظور انتخاب بهترین ساختار جمله‌بندی برای انتقال پیام، تسلط مترجم به مبانی و اصول ترجمه و مهارت نویسندگی مترجم در زبان مقصد از ضروریات است.

ترجمۀ سنجیده و استوار که تسلط مترجم کاملاً از آن مشهود باشد، حاصل ممارست و مداومت در مطالعة آثار تخصصی این حوزه است. استادان ترجمه، تجربیات ارزشمندشان را برای پروراندن نسل های دیگر مترجمان چیره‌دست با نگارش آثار و مقالات فراوان در اختیار علاقمندان نهاده‌اند که مطالعه آنها بیش از هر چیز در تغییر نگاه مترجم به فرایند ترجمه و خصوصاً درک تمایز ترجمه حرفه‌ای از ترجمه‌های نرم‌افزاری، هوش مصنوعی و تحت اللفظی نقش بسزایی دارد. مؤثرترین و مهم‌ترین راه دستیابی به ترجمۀ حرفه‌ای، مقابله دو متن و در صورت امکان مقابله چند ترجمه از یک متن به منظور مقایسۀ شیوه برگردان ساختارها و ژرف‌ساخت‌ها است. بدیهی است که در مقابله باید زبردست‌ترین مترجمان را در حوزه محتوایی موردنظر برگزید.
مهارت نگارش در زبان مقصد، شناخت ظرافت‌های معنایی و کاربردی واژگان برای گزینش بهترین و دقیق‌ترین واژه معادل و انتخاب فصیح‌ترین ساختار که رنگ و بوی تصنعی ترجمه نداشته باشد، بی‌شک با آموختن میسر می‌شود. مرکز نشر دانشگاه گلستان، به منظور تلاش در بهبود کیفیت ترجمه و با هدف آشنایی دوستداران این فن و هنر با کتاب‌های ارزنده دربارۀ ترجمه که خود رشته‌ای دانشگاهی است و منابع بسیاری دارد، مطالعۀ آثار زیر را به علاقمندان توصیه می‌کند:

«بیایید ترجمه کنیم»، علی صلح‌جو، نشر مرکز.

«مشق ترجمه»، روح‌الله سلیمانی و نیما م. اشرفی، نشر نویسه پارسی. (مطالعه بخشی از کتاب)

«آموزش ترجمه»، حسن هاشمی میناباد، مرکز نشر دانشگاهی.

«نخستین درس‌های ترجمه»، فرزانه طاهری، مرکز نشر دانشگاهی.

«ترجمه و مترجم»، غلامرضا رشیدی، نشر آستان قدس رضوی.

«اصول و مبانی ترجمه»، طاهره صفارزاده، نشر پارس کتاب.

مقالات سودمند بسیاری را باتوجه به حوزه‌هایی مانند مباحث نظری ترجمه، تاریخ ترجمه، آموزش ترجمه، ویرایش ترجمه، نقد ترجمه و کارگاه ترجمه در سایت فصلنامه مترجم می‌توان جستجو کرد.

برخی از نمونه مقالات برگرفته از فصلنامه مترجم در زیر قابل دسترسی است:

آموزش ترجمه به طریق خودآموز (1) دکتر علی خزاعی‌فر

آموزش ترجمه به طریق خودآموز (2)

ترجمه و ویرایش (1) دکتر حسن لاهوتی

ترجمه و ویرایش (2)

ویرایش مجدد (1) دکتر سمیه دل‌زنده‌روی

ویرایش مجدد (2)